Historia szkoły

Historię obecnego Zespołu Szkól Plastycznych otwiera rok 1945. Dnia 1 listopada szkoła rozpoczęła działalność jako Wolne Studium Artystyczne z siedzibą w Pomorskim Domu Sztuki przy Al. 1 Maja 20. Stanowisko dyrektora obejmował wówczas założyciel placówki, Marian Turwid. Od roku 1947 studium zostało upaństwowione i przekształcone w Państwowe Liceum Technik Plastycznych.

Lata 1961/1962 przyniosły kolejne zmiany. Szkoła została przekształcona w Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych.

W 1974 roku szkole nadano imię Leona Wyczółkowskiego oraz ufundowano jej sztandar.

Od roku 1999 placówka, w świetle zasad reformy oświaty, rozpoczęła kształcenie w systemie gimnazjalnym, powstała Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych. Trzy lata później, razem z nowym Liceum Plastycznym, współtworzyła obecny dziś Zespół Szkół Plastycznych.

Historia budynku szkoły przy ul. Konarskiego 2

Budynek szkoły przy ul. Konarskiego zbudowano w latach 1875-1878. Projektantem i wykonawcą był budowniczy miejski Carl Rose. Początkowo w gmachu mieściła się Städtische Töchterschule (Szkoła Żeńska). W latach międzywojennych – Gimnazjum Kupieckie oraz Żeńska Szkoła Zawodowa, po licznych zmianach organizacyjnych przekształcona w 1936 roku w Publiczną Szkołę Dokształcającą Nr 1. Tuż po wojnie w budynku szkolnym funkcjonował Szpital Wojskowy, następnie Szkoła Zawodowa, od roku 1975 Zespół Szkół Elektrycznych, a od 1982 roku – Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych, przeniesione z Pomorskiego Domu Sztuki przy ulicy Gdańskiej 20.

Gmach szkoły zbudowany został w stylu eklektycznym, z przewagą form neoklasycystycznych, dwukondygnacyjny, na wysokich suterenach, z użytkowym poddaszem. Fasada frontowa z wysuniętym ryzalitem o bogatym opracowaniu architektonicznym, zwieńczonym frontonem. W części centralnej ryzalitu portal główny z dwuskrzydłowymi drzwiami, charakterystyczne gierowane gzymsy na ścianach bocznych, parter zdobiony boniowaniem. Dachy dwuspadowe, pierwotnie zwieńczone na szczytach akroterionami palmetowymi. W fasadzie północnej (od strony dziedzińca) dwubiegowe schody z metalową, kutą balustradą.

Niezwykle interesująco prezentują się wnętrza szkolne. W podziemiu zwraca uwagę tzw. naprzemienny układ przęseł, powtórzony na kolejnych, wyższych kondygnacjach. Klatka schodowa w układzie rzymskim z balustradą o motywach roślinnych, stanowiącą doskonały przykład XIX-wiecznego kowalstwa artystycznego. W holu głównym – pilastry i kolumny toskańskie, na piętrze kolumny z kapitelami jońskimi. Na II kondygnacji reprezentacyjna Aula z tzw. sufitem zwierciadlanym, półkoliście zamkniętymi oknami w układzie parzystym i wspaniałymi stiukami, świadczącymi o najwyższych umiejętnościach ówczesnych sztukatorów.

W ponad 130-letniej historii Szkoły wielokrotnie przeprowadzono gruntowny remont obiektu (m.in. w okresie międzywojennym, oraz po wyzwoleniu). Po raz kolejny prace renowacyjno-adaptacyjne prowadzono od roku 1982, bezpośrednio po przeniesieniu Liceum Plastycznego z ul. Gdańskiej 20. Z uwagi na konieczność dostosowania budynku do wymogów szkoły artystycznej odrestaurowano wówczas wnętrza szkoły. Następnie, począwszy od lat 90-tych odnowiono: hol wejściowy, ciągi komunikacyjne, oraz korytarze na wszystkich kondygnacjach. Sale lekcyjne i pracownie wyposażono i dostosowano do aktualnych wymogów, wymieniona została większość okien. Odrestaurowane pomieszczenia użytkowe poddasza służą celom edukacyjnym, gruntowną renowację przeprowadzono w suterenach, gdzie ulokowane zostały pracownie specjalistyczne.

W 2011 roku zakończony został projekt, wspierany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego pn. „Odnowienie elewacji obiektu Zespołu Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy”. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013, oraz ze środków budżetowych Państwa. Całkowita wartość inwestycji wyniosła 899 140 zł w tym: środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 224 785 zł oraz z budżetu Państwa 674 355 zł. Beneficjentem całości projektu jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W ostatnich latach, w znacznym stopniu ze środków pozyskiwanych dzięki Funduszom Unijnym sukcesywnie odnawia się zabytkowe śródmieście Bydgoszczy. Całość prac prowadzona jest przy współpracy Miejskiego Konserwatora Zabytków w konsultacji z Biurem Badań i Dokumentacji Zabytków. Dzięki tym działaniom stopniowo rewitalizowane budynki przy ul. Konarskiego odzyskują dawny blask. Odrestaurowana elewacja szkoły, idealnie wkomponowana w XIX-wieczną zabudowę, tworzy nową jakość w przestrzeni urbanistycznej ścisłego centrum miasta.

Oprac. Jerzy Wankiewicz

Dyrektorzy szkoły od 1945 roku:

  • mgr Marian Turwid 01.11.1945 – 31.08.1972
  • dr Alojzy Lemański 01.09.1972 – 31.08.1987
  • mgr Stanisław Matuszczak 01.09.1987 – 31.08.1991
  • mgr Elżbieta Jolanta Szymańska 01.09.1991 – 31.08.2016
  • mgr Hanna Medoń 1.09.2016 – 31.08.2019
  • mgr Joanna Wiśniewska-Kośmider – 1.09.2020

Wicedyrektorzy od 1945 roku

  • Teodor Dąbkowski 01.09.1949 — 31.07.1953
  • Jan Lech 01.09.1953 — 31.07.1972
  • mgr Alojzy Lewandowski 01.09.1972 — 21.08.1987
  • mgr Elżbieta Jolanta Szymańska 01.02.1988 — 31.08.1991
  • mgr Tadeusz Hassek 01.09.1991 — 31.08.2016
  • mgr Aleksandra Bojarska 01.09.2016 — 31.08.2017
  • mgr Joanna Wiśniewska-Kośmider 01.09.2016
  • mgr Bogusław Kuraś 01.09.2017 — 31.08.2019
  • mgr Joanna Kościerzyńska 1.09.2019
  • mgr Agnieszka Elwertowska-Komuniewska 1.09.2019

Byli nauczyciele

  • mgr Zofia Ałaszewska — artysta plastyk
  • Władysława Andrzejewska — nauczyciel wychowania fizycznego
  • mgr Danuta Antas-Woźniewska — artysta plastyk
  • ks. Andrzej Babiński — religia
  • mgr Janusz Bałdyga — artysta plastyk
  • mgr Arkadiusz Basztoń — muzyk — dyrygent
  • mgr Jadwiga Bazali — polonista
  • Leon Biechowiak — nauczyciel zawodu
  • Jan Biedowicz — artysta plastyk
  • mgr Dorota Bonk — germanista
  • Jarosław Borkowski — nauczyciel zawodu
  • mgr Janusz Boruta — artysta plastyk
  • mgr Tadeusz Brudnoch — artysta plastyk
  • mgr Barbara Brudnoch-Żytkiewicz — bibliotekarz, historyk sztuki
  • Kazimierz Brzeziński — nauczyciel zawodu
  • Stanisław Brzęczkowski — artysta plastyk
  • mgr Harry Byrger — artysta plastyk
  • mgr Waldemar Byrger — artysta plastyk
  • mgr Halina Calińska — geograf
  • mgr Wanda Chojnacka — historyk
  • mgr Alina Chyczewska — historyk sztuki
  • Bronisław Chyliński — nauczyciel rysunku technicznego
  • mgr Jerzy Cieślak— artysta plastyk
  • Kazimierz Cygański — introligator
  • Eugenia Czarlińska — polonista
  • mgr Maria Czarlińska — polonista
  • Henryk Czaman — artysta plastyk
  • mgr Jolanta Czerwińska — artysta plastyk
  • Edmund Czyż — germanista
  • Teodor Dankowski — historyk
  • mgr Rafał Daroszewski — geograf
  • Jadwiga Daszkiewicz-Zaniewidzka — artysta plastyk
  • Franciszek Dąbrowski — germanista
  • inż. Aleksander Dittberner — germanista
  • dr Wojciech Dobrowolski — lekarz szkolny
  • mgr Joanna Dworzyńska — germanista
  • mgr Jan Faustyniak — ekonomista
  • mgr January Gaca — artysta plastyk
  • mgr Jerzy Gnatowski — artysta plastyk
  • mgr Karolina Górska — artysta plastyk
  • Antoni Grabarz — artysta plastyk
  • mgr Elżbieta Gruszka — biolog, chemik
  • mgr Barbara Grzesik — bibliotekarz, historyk
  • mgr Franciszek Grot — polonista
  • mgr Danuta Grzybowska — chemik
  • mgr Stanisława Grzegorzewska — polonista
  • prof. Stanisław Horno-Popławski — artysta plastyk
  • mgr Marek Iwiński – artysta plastyk
  • prof. Teresa Jakubowska — artysta plastyk
  • mgr Lech Janiak — artysta plastyk
  • mgr Józefa Jaroszek — pedagog szkolny
  • Joanna Jedynak — anglista
  • Falina Juchimowicz — rusycysta
  • Czesław Kabaciński — nauczyciel wychowania fizycznego
  • Roman Kaczmarczyk — nauczyciel zawodu
  • mgr Hanna Kalinowska — artysta plastyk
  • mgr Barbara Kaliszak — rusycysta
  • mgr Maria Czarlińska-Kamińska — artysta plastyk
  • mgr Andrzej Kamiński — nauczyciel wychowania fizycznego
  • Piotr Karowski — nauczyciel zawodu
  • mgr Tomasz Karcz — artysta plastyk
  • mgr Stanisław Kazimierczak — polonista
  • Florian Kempiński — nauczyciel zawodu
  • mgr Piotr Kiepuszewski — artysta plastyk
  • mgr Krystyna Kisza — historyk
  • Wiesława Klemińska — artysta plastyk
  • Władysław Kłapa — biolog
  • mgr Marian Kokoszyński — artysta plastyk
  • mgr Krystyna Maria Kołodziejska — muzyk
  • ks. Bogusław Konieczka — religia
  • Marian Kończal — nauczyciel zawodu
  • Barbara Kosmowska z d. Fedyk — rusycysta
  • prof. Zygmunt Kotlarczyk — artysta plastyk
  • Bogdan Kowalski — nauczyciel zawodu
  • mgr Anna Krakowska — germanista
  • mgr Halina Krzemkowska — artysta plastyk
  • mgr Andrzej Kuich — artysta plastyk
  • dr Aleksandra Krupianka — polonista
  • ks. mgr Piotr Kruszelnicki — religia
  • mgr Eugeniusz Kryger — historyk sztuki
  • mgr Janusz Krysztop
  • mgr Adolf Kubiak — geograf
  • mgr Olgierd Kudrewicz — fizyk
  • Jan Kulikowski — artysta plastyk
  • mgr Barbara Kuźba — germanista
  • mgr Tomasz Kwasigroch — historyk
  • Urszula Kwiatkowska — geograf
  • mgr Piotr Laskowski — germanista
  • mgr Janina Layman — artysta plastyk
  • Jan Lech — historyk
  • dr Alojzy Lemański — artysta plastyk
  • mgr Walentyna Lemańska — rusycysta
  • Zygmunt Lewandowski — nauczyciel zawodu
  • mgr Alojzy Lewandowski — biolog
  • mgr Piotr Liszewski — nauczyciel wychowania fizycznego
  • inż. Zbigniew Lubaczewski — fotografik
  • mgr Lech Maciejewski — artysta plastyk
  • Bernard Melak — nauczyciel zawodu
  • Edmund Marcysiak — historyk
  • mgr Tadeusz Matusiewicz — nauczyciel wychowania fizycznego
  • mgr Piotr Matuszek — artysta plastyk
  • Lucyna Michalak — nauczyciel zawodu
  • mgr Barbara Mielcarek-Krzyżanowska — muzyk
  • Maria Millerowa — germanista
  • mgr Zofia Mocarska — rusycysta
  • mgr Tadeusz Mokrzycki — artysta plastyk
  • mgr Krzysztof Missona — muzyk
  • Andrzej Nowakowski — nauczyciel zawodu
  • mgr Agnieszka Nowotka — polonista
  • Józef Nyka — artysta plastyk
  • mgr Andrzej Olech — historyk
  • Kazimierz Olszewski — nauczyciel wychowania fizycznego
  • mgr Joachim Orienter — historyk sztuki
  • mgr Danuta Ormińska-Kowalska — polonista
  • mgr Bogdan Pasiciel — artysta plastyk
  • mgr Beata Pastuszewska — rusycysta
  • Mieczysław Pawełko — artysta plastyk
  • mgr Witold Piechota — historyk sztuki
  • mgr Barbara Pietroń — historyk
  • mgr Zofia Pietrzak — polonista
  • mgr Urszula Piłat — matematyk
  • mgr Krystyna Piziewicz — polonista
  • mgr Marian Przybylski — matematyk
  • mgr Leonard Przyjemski — artysta plastyk
  • Barbara Pyszora — artysta plastyk
  • Józef Plewa— artysta plastyk
  • mgr Stanisław Rabiej — nauczyciel wychowania obronnego
  • mgr Karolina Rakowska — nauczyciel wychowania fizycznego
  • Magdalena Redzimska — germanista
  • Jerzy Remer— artysta plastyk
  • Teresa Repińska — polonista
  • Leon Repka — nauczyciel zawodu
  • Stefania Rudecka — lekarz
  • Bogdan Ruge — germanista
  • mgr Zofia Rybiańska — artysta plastyk
  • mgr Mirosława Ruta — geograf
  • Klara Sarnowicz — nauczyciel zawodu
  • Halina Sąchocka — artysta plastyk
  • mgr Maria Sidorkiewicz — nauczyciel wychowania fizycznego
  • Bronisław Siudziński — nauczyciel zawodu
  • Kazimierz Skowron — nauczyciel Służby Polsce
  • Jan Smagieł — nauczyciel zawodu
  • mgr Żaneta Staniuk — anglista
  • mgr Maria Stawska — fizyk
  • mgr Bogusław Stosik — anglista
  • Rajmund Suplicki — nauczyciel zawodu
  • mgr Mieczysław Szczęsny — artysta plastyk
  • mgr Jan Szkaradek — artysta plastyk
  • mgr Elżbieta Jolanta Szymańska – historyk
  • mgr Marcin Szymański – nauczyciel wychowania fizycznego
  • mgr Jadwiga Szyszko — artysta plastyk
  • mgr Edward Świątkowski — artysta plastyk
  • Helena Tobiasz — nauczyciel zawodu
  • Mieczysław Tomaszewski — muzyk
  • mgr Janina Tygerman — matematyk
  • mgr Ludwik Tynecki — matematyk
  • mgr Hanna Urbańska — matematyk
  • mgr Adam Wachowicz — matematyk
  • Feliks Wałdowski — nauczyciel zawodu
  • Leon Warsiński — matematyk
  • Lubomira Wasilewska — muzyk
  • płk. Władysław Wawrzyniak — nauczyciel przysposobienia wojskowego
  • mgr Natalia Weckwert — anglista
  • mgr Piotr Wegner — artysta plastyk
  • Aniela Wenning — higienista
  • ks. dr Stanisław Wiśniewski — filozof
  • mgr Halina Witkowska — artysta plastyk
  • Jarosław Woźniewski — nauczyciel zawodu
  • mgr Elżbieta Wróblewska — artysta plastyk
  • mgr Jolanta Wysocka (Bagniewska)
  • mgr Zygmunt Zarzycki — matematyk
  • Tadeusz Zdrenka — nauczyciel zawodu
  • mgr Olgierd Ziebert — historyk
  • mgr Andrzej Zielenkiewicz — artysta plastyk
  • dr Wanda Zielińska — anglista
  • Dorota Ziętek — nauczyciel wychowania fizycznego
  • Henryk Ziółkowski — nauczyciel zawodu
  • mgr Mirosława Znajek — plastyk

Szkolnictwo artystyczne w Bydgoszczy

Jedną z pierwszych szkół artystycznych w Bydgoszczy była Królewsko-Pruska Szkoła Rzemiosł i Przemysłu Artystycznego (Königliche-Preussische Handwerker-und Kunstgewerbeschule). Budynek Szkoły według projektu Otto Bracha i Carla Meyera powstał w 1911 roku. Jednym z inicjatorów utworzenia Szkoły Rzemiosł i Przemysłu Artystycznego był jej późniejszy dyrektor architekt Arno Koernig. Wysoki poziom dydaktyki i nowatorskie programy kształcenia sprawiły, że w 1916 roku szkołę przemianowano na Akademię Przemysłu Artystycznego (Kunstgewerbeakademie).

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w miejsce Akademii powołano w 1920 roku Państwową Szkołę Przemysłu Artystycznego. Dyrektorem PSPA został zasłużony działacz oświatowy i kulturalny Kazimierz Ulatowski, absolwent Politechniki w Charlottenburgu. W zespole wykładowców Szkoły znaleźli się znani twórcy okresu międzywojennego: art. malarze Piotr Chmura i Leon Dołżycki, art. rzeźbiarz Jan Wysocki i art. grafik Karol Mondral. W 1923 roku decyzją władz administracyjnych Szkołę przeniesiono do Poznania, natomiast w Bydgoszczy utworzono Państwową Szkołę Przemysłową. W strukturze organizacyjnej nowej placówki edukacyjnej powstał wydział przygotowujący do zawodu drukarza i introligatora. Absolwenci tego kierunku, to przyszli instruktorzy w powstałym tuż po wojnie Państwowym Liceum Technik Plastycznych, a następnie Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych. Twórcami PLSP byli: art. malarz Tadeusz Mokrzycki, art. grafik Stanisław Brzęczkowski oraz art. malarz i publicysta Marian Turwid, niestrudzony animator życia kulturalnego, założyciel i długoletni dyrektor Liceum Plastycznego. Zespół Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy jest kontynuatorem tradycji jednego z najstarszych Liceów Plastycznych w kraju.

Oprac. Jerzy Wankiewicz